نیروی درونی بسوی آرمانشهر
اشاره:
پاکدامنی؛ شرط ورود به جمع ره یافتگان.
عفت و پاکدامنی، رمز ماندگاری اخلاق اسلامی است.
انسان عفیف، خود را چونان صخره‌ای عظیم می‌بیند که گردباد ناملایمات نفسانی هرگز نخواهد توانست بر آن غلبه کند.
از منظر قرآن
«والذین هم لفروجهم حافظون: و آنها که دامان خود را (از آلوده شدن به بی‌عفتی) حفظ می‌کنند.»
پاکدامنی به عنوان یکی از صفات ویژه مومنان بر شمرده شده. عفت و پاکدامنی به عنوان یکی از قسمت‌های مکمل شخصیت مومن است که باید همواره مورد توجه قرار گیرد.
دیدگاه اهل بیت (علیهم السلام)
امام صادق علیه السلام:
«انما شیعة جعفر من عف و فرجه و اشتد جهاده و عمله لخالقه و رجاء ثوابه و خاف عقابه فاذا رایت اولئک فاولئک شیعة جعفر: پیروان حقیقی جعفر [بن محمد] کسانی هستند که در برابر شکم‌‌پرستی و بی‌بندو باری جنسی، عفت و [در راه بندگی خدا] تلاش و کوشش فراوان دارند، به ثواب او امید دارند و از عقاب او بیمناک، هر گاه کسی را با این صفات ببینی، آنها پیروان من هستند.»
علی علیه السلام:
«أفضل العبادة، العفاف: بهترین عبادت، عفت است»
از نگاه بزرگان
حکایت
گاهی اوقات لازم می‌شد که ما به طور سرزده به خدمت ایشان [امام خمینی] برسیم و مطلبی را عرض نمائیم. بلافاصله بعد از زدن درب و تقاضای ورود از جانب ما، اگر از بستگان امام نزد ایشان بودند، خیلی سریع می‌گفتند که کمی صبر کنید و بعد به بستگان خویش تذکر می‌دادند چادر خود را بر سر گذارند تا ما وارد شویم و بالعکس اگر ما در داخل خانه بودیم و یکی از بستگان امام قصد دخول داشتند، بلافاصله امام می‌فرمودند که: «یا الله، یا الله، نامحرم داخل اتاق است». البته امام برای تذکر اعلام می‌کردند و گرنه بستگان امام همیشه رعایت حجاب خویش را می‌نمودند.
در داخل خانه امام آزادی مطلق وجود داشت. از همان ابتدا به خانم گفته بودند که ملاکشان تبعیت از شرع و عمل به واجبات است؛ مثلا در آن زمان، پوشیدن لباس زرد، سرخ، آبی و... را برای زنان و دختران در خانه مسئله‌ای نمی‌دانستند و می‌فرمودند: در رنگ قیدی ندارم، در خانه هر طور می‌خواهید لباس بپوشید به شرط اینکه خلاف شرعی در آن نباشد.
جنبه‌های عفت و پاکدامنی
1- عفت در فکر
هر چه فکر انسان متعالی‌تر و با فطرت کمال جوی او بیشتر منطبق باشد، سریع‌تر راه تکامل را می‌پیماید.
2- عفت در نگاه
چشم، دروازه‌ی دل است و آنچه از این دریچه وارد وجود شخص می‌شود، گاه او را به سر منزل سعادت و گاه به ورطه سقوط و ذلت می‌کشاند.
3- عفت در معاشرت
فعالیت‌های اجتماعی صحنه‌ای است که می‌تواند باعث شکوفایی استعدادها و قابلیت‌های افراط جامعه شود. از دیدگاه اسلام، مشارکت اجتماعی تعامل و ارتباطاتی که در این زمینه پیش می‌آید تجویز شده است، اما این روابط، همواره دارای آداب و شرایطی است که همان عفت در روابط اجتماعی می‌باشد.
4- عفت در کلام
در سخن گفتن رعایت ادب لحاظ شود و از بازگو کردن حرف‌های ناسزا و ناشایست خودداری شود.
آثار و فواید عفت و پاکدامنی
الف) آثار و فواید فردی:
1- حیا: حیا در واقع نیرویی درونی است که به شرمساری نیز تعبیر می‌شود.
2- گذشت: فرد عفیف با رضا و رغبت و با طیب خاطر می‌تواند از برخی حقوق خود بگذرد و رضای پروردگار را بر همه چیز ترجیح می‌دهد.
3- صبر (بردباری): صبر و شکیبایی، نگهداشتن نفس در مقابل هر خواسته و خواهشی است.
4- نظم و ترتیب: فرد عفیف با قرار دادن قاعده، اصول و مقررات اخلاقی برای خود، دست به هر عملی نمی‌زند و اعمال و رفتار خود را در ضابطه‌ای خاص تعریف می‌کند که نتیجه آن، نظم بخشیدن و قانونمند شدن زندگی او می‌باشد.
1- استحکام بنیان خانواده:
آمار نشان می‌دهد که استحکام بنیان خانواده در بین جوامعی که اصول اخلاقی را رعایت می‌کنند، بسیار بیشتر از جوامعی است که خود را آزاد از هر قاعده و قید و بندی می‌‌دانند.
ب) آثار و فواید خانوادگی:
1- آرامش و اعتماد در خانواده: در خانواده‌ای که زوجین افرادی عفیف و پاکدامن هستند به پشتوانه‌ی این اصول اخلاقی به یکدیگر اعتماد کامل داشته و در سایه‌ی این اعتماد به آرامش می‌رسند.
2- عشق و صمیمیت در خانواده: افراد عفیف و پاکدامن همواره عشق و نیاز عاطفی خود را در کانون گرم خانواده جستجو می‌کنند و در نتیجه‌ی تعهدی که به یکدیگر دارند، عشق و صمیمیت آنها روز به روز افزایش می‌یابد.
ج) آثار و فواید اجتماعی:
1- امنیت اجتماعی: در جامعه‌ای که فرد عفت و پاکدامنی را رعایت می‌کند، نه تنها خود در آرامش و امنیت به سر می‌برد، بلکه افراد دیگری که با وی در مواجهه هستند، با آرامش بیشتری به زندگی می‌پردازند.
2- احترام و تکریم فرد: فردی که خویشتن‌دار است علاوه بر آنکه آرامش روانی و امنیت اجتماعی را برای خود تضمین می‌کند، افراد دیگر نیز وی را فردی قابل احترام بدانید و برای وی ارزش و اعتبار خاصی قائل شوند.
ادامه دارد ...
منبع :
طباطبایی، سید محمد هادی، کتابچه شهر قرآنی، شماره8، با اندکی تصرف، سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تهران
